|
|
|
|
* rvg.prv.pl *
| . P u n k b u s t e r . |
Punkbuster
Tło
Co to jest PunkBuster? Jest to system antycheatingowy, czyli system którego zadaniem jest wykrywanie cheatów w grach online, zwłaszcza wallhacków, aimbotów a być może i niektórych timerów. Twórcami tego systemu jest EvenBalance Inc. - niemiecka ekipa koderów, która od 2000 roku zajmuje się wykrywaniem oszustw w grach online, współpracując z największymi producentami gier.Wcześniej Punkbuster był zaimplementowany w Half-Life, którego Counter-Strike wprost roił się od cheatów. Valve, producent Half-Life'a opracował jednak własny system i zrezygnował z współpracy z Evenbalance. W tym czasie ekipa miała już za sobą implementację Punkbustera w Return To Castle Wolfenstein - grze wydanej na licencji id Software i na silniku Quake3. Opinie na temat skuteczności systemu były jednak podzielone. Był to też czas, kiedy Point Release 1.31 Quake3 uległ hakerom i plaga cheatów przeniosła się na Quake3. Konieczna była pomoc, a ponieważ id Software pracowało już nad Doomem 3 podpisali kontrakt z ekipą Evenbalance na implementację Punkbustera do Quake3. Pojawił się następnie Point Release 1.32, który zawierał wbudowany system antycheatingowy - Punkbuster.
Obecnie system ten jest wciąż w fazie wdrażania, z czego wynika wiele problemów, m.in. z łączeniem się na serwery. W przyszłości jednak ma to być stabilne i wydajne narzędzie do wykrywania wszelkiego rodzaju cheatów, dzięki któremu potężnie nadwyrężona scena q3 być może wróci do stanu z czasów 1.30.
Generalne zasady działania
Punkbuster jest systemem skomplikowanym przeciwnie do samej gry opartej na prostych pakach. Najważniejsze cechy systemu to software server/client, samoaktualizacja, opcjonalność i zasada wolnej ręki admina.Jest to oprogramowanie typu serwer/klient, czyli do funkcjonowania potrzebuje zarówno plików po stronie serwera jak i klienta. Dotychczasowe zabezpieczenia (np. ospauth) działające tylko po stronie serwera okazały się bowiem niewystarczające - potrzebna jest również weryfikacja po stronie klienta. Oznacza to, że gra na serwerze na którym jest włączony Punkbuster wymaga zainstalowania go również na komputerze klienta. Przykładowo osp jest modem server-side, czyli do gry na serwerze osp nie są potrzebne pliki klienta (chyba że włączone jest ospauth).
Samoaktualizacja jest ważną cechą systemu - w założeniu ma ona całkowicie zautomatyzować Punkbustera, czyli do jego prawidłowego działania nie jest wymagana ingerencja użytkownika. Obecnie kiedy system jest w fazie testów to założenie okazuje się być chybione. Samoaktualizacja obejmuje dwa rodzaje update'ów: aktualizację wersji systemu oraz aktualizację bazy antycheatowej. Pierwszy rodzaj aktualizacji wiąże się ze zmianą wersji Punkbustera (czego można również dokonać ręcznie, o czym poniżej). Nowa wersja systemu zwykle zawiera poprawki i implementuje nowe właściwości. Nieposiadanie najnowszej wersji klienta Punkbustera może spowodować problemy przy łączeniu się z serwerami.
Drugi rodzaj samoaktualizacji polega na uaktualnieniu bazy antycheatowej. Odbywa się to bez wiedzy użytkownika co ma za zadanie działać psychologicznie - gracz używający cheatów nigdy nie będzie wiedział kiedy jego cheat zostanie wykryty. Obecnie jednak system jest nastawiony na zapewnienie poprawnego współdziałania całości i wykrywanie cheatów ma priorytet drugorzędny. Zmieni się to kiedy system będzie w pełni sprawny i stabilny, co może jednak jeszcze potrwać.
Punkbuster jest opcjonalny - znaczy to, że admini serwerów nie mają obowiązku włączania go na swoich serwerach. Jednak wyłączenie systemu mija się z celem, stąd większość serwerów stoi z aktywnym Punkbusterem. Jeśli Punkbuster na serwerze jest włączony, to zgodnie z zasadą oprogramowania server/client gracze łączący się z tym serwerem również muszą włączyć system u siebie.
Ekipa Evenbalance przyjęła zasadę roli detektywa a nie sędziego. Oznacza to, że w przypadku wykrycia cheatu Punkbuster wydrukuje alarm w konsoli powiadamiając wszystkich aktualnych graczy po czym czasowo usunie danego gracz z serwera. Czas bana może wynieść od 2 minut do kilku godzin, zależnie od rodzaju cheatu, jednak nigdy nie będzie to ban dożywotni. Tutaj Punkbuster pozostawia wolną rękę adminom, którzy analizując logi mogą podjąć decyzję o nałożeniu dożywotniego bana na serwer. Punkbuster może nałożyć też dwuminutowe bany np. za nieposiadanie najnowszej wersji, dlatego ważne jest dbanie o nią.
Zarówno automatyczny ban jak i nałożony przez admina oparte są na tzw. GUID'ie - Global Unique Identifier. Jest to numer id gracza generowany przez serwer Punkbustera na podstawie cdkeya. Oznacza to że do gry na serwerach z włączonym Punkbusterem (ściślej z sv_strictauth 1, o czym niżej) potrzebny będzie prawidłowy cdkey - prawidłowy, czyli autoryzowany przez specjalny serwer autoryzacyjny id Software, co dzieje się bez naszej wiedzy. W poprzednich Point Release'ach sprawdzanie cdkeya zostało cicho deaktywowane. Obecnie trwają prace nad wielobitowym szyfrowaniem GUID'u i połączeniem autoryzacji z adresem IP klienta.
Instalacja
System Punkbuster jest wbudowany w Point Release 1.32, który trzeba zainstalować do gry na serwerach 1.32. Point Release ten jest niekompatybilny z poprzednimi pod względem protokołu sieciowego.Po instalacji 1.32 w katalogu gry pojawia się folder pb (a także pak8 i nowy exe) - jest to folder Punkbustera. Punkbuster nie modyfikuje rejestru, plików systemowych ani configów w baseq3 - w całości rezyduje w folderze pb. Pliki w tym folderze (omówione niżej) zmieniają się często stąd robienie kopii zapasowych lub udostępnianie tego folderu innym graczom jest generalnie błędem i może prowadzić do niestabilności systemu.
Po zainstalowaniu 1.32 trzeba dokonać dwóch ważnych rzeczy aby system działał prawidłowo. Po pierwsze trzeba go włączyć - domyślnie Punkbuster jest bowiem wyłączony. I tu już trzeba wprowadzić rozróżnienie serwera i klienta Punkbustera - otóż klient i serwer Punkbustera to dwie różne sprawy. Jeśli interesuje nas wyłącznie granie na serwerach badź internetowych badź na lanie to potrzebujemy tylko klienta Punkbustera (zakładając cały czas, że serwer na którym chcemy grać ma Punkbustera włączonego). Wtedy wystarczy kliknąć w menu Multiplayer na linię Punkbuster (lub użyć komendy pb_cl_enable do włączenia i pb_cl_disable do wyłączenia), potwierdzić włączenie i już można próbować się łączyć z serwerem. Najprawdopodobniej się to jednak nie uda, ponieważ wraz z 1.32 otrzymujemy starą wersję klienta Punkbustera - 0.993. Dlatego konieczne będzie uaktualnienie do bieżącej wersji. Problem polega na tym, że nie dokonamy samouaktualnienia poprzez grę dopóki nie włączymy serwera Punkbustera (oryginalnie również w starej wersji 0.993). Można uaktualnić sposobem trzecim, poprzez program PB Web (zob. dalej), ale zajmijmy się na razie serwerem. Serwer Punkbustera będzie nam i tak potrzebny jeśli zakładamy sobie grę np. na sieci lokalnej - założenie gry komendą map q3dm1 powoduje że obok klienta jesteśmy również serwerem (tzw. serwer typu listen). A jeśli zależy nam na wykrywaniu cheatów na sieci lokalnej to serwer Punkbustera powinniśmy włączyć. Serwer PB włączamy zaznaczając Punkbuster Enabled w menu Create lub używając komendy pb_sv_enable do włączenia i pb_sv_disable do wyłączenia.
Włączenie klienta i serwera PB z poziomu konsoli może wyglądać następująco:
\pb_cl_enable PunkBuster Client: File Not Found: pbcl.cfg PunkBuster Client: PunkBuster Client (v0.993 | A0) Enabled PunkBuster Client: Not Connected to a Server \pb_sv_enable PunkBuster Server: 0 Power Players loaded from C:\Gry\Quake3\pb\pbpower.dat PunkBuster Server: 0 PB Rcon Filters loaded from C:\Gry\Quake3\pb\pbrcon.dat PunkBuster Server: pb_sv_SsNext = 0 (0 to 999999) PunkBuster Server: pb_sv_LogNext = 2 (1 to 999999) PunkBuster Server: File Not Found: pbsv.cfg PunkBuster Server: File Not Found: pbsvuser.cfg PunkBuster Server: PunkBuster Server (v0.993 | A0 C0.0) Enabled
Błąd informujący o braku configów jest normalny przy pierwszym uruchomieniu i nie wpływa na dalszą pracę Punkbustera. Configi te można utworzyć ręcznie wpisując pb_writecfg oraz pb_sv_writecfg. Warto też zauważyć, że komunikaty klienta PB drukowane są na jasnoniebiesko, a komunikaty serwera na żółto.
Tak więc w tej chwili mamy już włączonego zarówno klienta jak i serwer Punkbustera, oba w standardowej wersji 0.993 i możemy przejść do aktualizacji aby móc poprawnie łączyć się z serwerami. Pamiętając że Punkbuster to system samouaktualniający się, zakładamy sobie mapę - czyli stawiamy serwer listen. Jeśli mamy poprawnie włączonego klienta i serwer PB to powinniśmy obserwować mniej więcej takie zachowanie konsoli:
PunkBuster Client: Connected to Server loopback PunkBuster Client: Master Query Sent to (Q3A1.EVENBALANCE.COM) 216.40.230.37 UnnamedPlayer entered the game PunkBuster Server: Player 677BBAEE191084F9A505328D1AC4EA6B UnnamedPlayer (slot #1 power=1) PunkBuster Client: Received New Security Information PunkBuster Client: 0 Current Cvar Violations PunkBuster Client: Receiving from PB Server (v0.993 w) PunkBuster Server: Master Query Sent to (Q3A1.EVENBALANCE.COM) 216.40.230.37 PunkBuster Server: Download Request for htm\ws001009.htm Sent to (PBQ3A.IDSOFTWARE.COM) 192.246.40.80 \\Ściąga serwer PB 1.009 PunkBuster Server: Received New Security Information PunkBuster Server: Received Download File: htm\ws001009.htm PunkBuster Server: Download Request for htm\wa001297.htm Sent to (PBQ3A.IDSOFTWARE.COM) 192.246.40.80 \\Ściąga moduł autoryzacyjny PunkBuster Server: Installing New Server Version PunkBuster Server: pb_sv_SsNext = 454870 (0 to 999999) PunkBuster Server: pb_sv_LogNext = 3 (1 to 999999) PunkBuster Server: 0 Power Players loaded from C:\Gry\Quake3\pb\pbpower.dat PunkBuster Server: 0 PB Rcon Filters loaded from C:\Gry\Quake3\pb\pbrcon.dat PunkBuster Server: PunkBuster Server (v1.009 | A1293 C0.993) Enabled \\Koniec instalacji serwera PB 1.009 PunkBuster Server: GUID AUTH: 677bbaee191084f9a505328d1ac4ea6b VALID2 PunkBuster Server: Download Request for htm\wa001297.htm Sent to (PBQ3A.IDSOFTWARE.COM) 192.246.40.80 PunkBuster Server: Received Download File: htm\wa001297.htm PunkBuster Server: Download Request for htm\la001297.htm Sent to (PBQ3A.IDSOFTWARE.COM) 192.246.40.80 PunkBuster Server: Received Download File: htm\la001297.htm PunkBuster Server: Download Request for htm\ma001297.htm Sent to (PBQ3A.IDSOFTWARE.COM) 192.246.40.80 PunkBuster Server: Received Download File: htm\ma001297.htm PunkBuster Server: PunkBuster Server (v1.009 | A1297 C0.993) Enabled PunkBuster Server: Download Request for htm\wc001014.htm Sent to (PBQ3A.IDSOFTWARE.COM) 192.246.40.80 PunkBuster Server: Received Download File: htm\wc001014.htm PunkBuster Server: Download Request for htm\lc001014.htm Sent to (PBQ3A.IDSOFTWARE.COM) 192.246.40.80 PunkBuster Server: Received Download File: htm\lc001014.htm PunkBuster Server: Download Request for htm\mc001014.htm Sent to (PBQ3A.IDSOFTWARE.COM) 192.246.40.80 PunkBuster Server: Received Download File: htm\mc001014.htm PunkBuster Server: PunkBuster Server (v1.009 | A1297 C1.014) Enabled PunkBuster Server: GUID AUTH: c1f48878cf72f81af1a1119574a38885 VALID2 PunkBuster Client: PunkBuster Client (v1.014 | A0) Enabled \\Koniec instalacji klienta PB 1.014 PunkBuster Client: Game Version [Q3 1.32 win-x86 Oct 7 2002] PunkBuster Client: Connected to Server loopback Resolving authorize.quake3arena.com authorize.quake3arena.com resolved to 192.246.40.56:27952 \\Sprawdza ważność cdkeya PunkBuster Server: Player e49f52cd1045dbec8b20fb01984209fb(VALID2) UnnamedPlayer (slot #1 power=1) loopback \\Przydziela GUID PunkBuster Server: GUID AUTH: e49f52cd1045dbec8b20fb01984209fb VALID2 PunkBuster Client: 0 Current Cvar Violations PunkBuster Client: PB Server assigned guid = e49f52cd1045dbec8b20fb01984209fb PunkBuster Client: Receiving from PB Server (w v1.009 | A1297 C1.014)
Następnie sprawdzamy przy pomocy pb_ver oraz pb_sv_ver czy system faktycznie się zaktualizował. Pierwsza komenda sprawdza wersję klienta PB, druga wersję serwera PB:
\pb_ver PunkBuster Client: PunkBuster Client (v1.014 | A0) Enabled \pb_sv_ver PunkBuster Server: PunkBuster Server (v1.009 | A1297 C1.014) Enabled
Jak widać aktualizacja zadziałała - mamy już wersję 1.014 klienta PB i 1.009 serwera PB. 1297 to wersja modułu autoryzacyjnego.
Jeśli nie dochodzi do ściągania plików i nie są drukowane komunikaty musimy spróbować innych metod aktualizacji - mamy jeszcze trzy możliwości:
1. Użycie komendy pb_sv_update - jej wpisanie zmusza Punkbustera do aktualizacji, czasami konieczne jest wpisywanie jej kilkakrotnie. Po wpisaniu powinna rozpocząć się procedura aktualizacji.
2. Użycie programu Pb Web - należy ściągnąć plik, umieścić w katalogu pb i uruchomić. Program sam ściągnie potrzebne pliki i uaktualni Punkbustera. Ta metoda jest zalecana dopiero jak aktualizacja w grze nie dochodzi do skutku.
3. Ściągnięcie plików Punkbustera z działu Download evenbalance.com. Jest to ostateczność i użycie tej metody zaleca się tylko zaawansowanym użytkownikom. Konieczna w tym przypadku jest znajomość systemu plików Punkbustera z następnego rozdziału.
Jeszcze słowo na temat komend sv_punkbuster i cl_punkbuster. Otóż są to komendy tylko do odczytu - czyli nie możemy zmienić ich wartości wpisując np. sv_punkbuster 1. Te komendy informują jedynie czy jest włączony odpowiednio serwer i klient Punkbustera. A te włączamy przy użyciu komend omówionych wyżej.
Pliki Punkbustera
Jak już napisałem Punkbuster jest oprogramowaniem skomplikowanym. Podstawowa wiedza o strukturze plików systemu może się jednak przydać każdemu, choć raczej nie przyda się ona przy rozwiązywaniu problemów z Punkbusterem.W katalogu pb znajdują się pliki i katalogi:
- Katalog htm - jest wykorzystywany tylko przy aktualizacji systemu. Znajdują się w nim pliki htm o uporządkowanym nazewnictwie, które prezentuje poniższa tabelka. Pliki te są później internalnie konwertowane do dll.
System operacyjny Windows Linux Mac Klient wc001### lc001### mc100### Serwer ws001### ls001### ms100### Autoryzacja wa001### la001### ma100###
Tak więc z tym katalogu znajdują się trzy rodzaje plików - klienta, serwera i autoryzacyjne - dla każdego z trzech systemów operacyjnych. Jeśli gramy tylko jako klienci to z tego katalogu potrzebny nam będzie tylko klient windows i autoryzacja windows, czyli wc001### oraz wa001###. W miejsce hash'ów należy wstawić aktualną wersję klienta Punkbustera.
Ponieważ większość graczy stawia sobie serwery typu listen, do prawidłowego działania serwera PB jest potrzebny jeszcze serwer windows (ws001###) oraz co może być zaskoczeniem - klienci i autoryzacje linuxa i maca. Czyli przeciętnemu graczowi który gra jako klient oraz stawia czasem serwer nie będzie potrzebny jedynie serwer dla linuxa i maca, czyli ls001### i ms001### - trzeba to wiedzieć jeśli korzystamy z ostatecznej metody uaktualniania Punkbustera poprzez ściąganie plików ze strony Evenbalance.
Z każdego typu pliku wykorzystywany jest jedynie najnowszy, czyli w przypadku posiadania kilku windows-serwerów, linux-klientów, itd. pliki mające w nazwie niższą wersję można spokojnie skasować.
- Katalog dll - w tym katalogu znajdują się główne pliki Punkbustera wykorzystywane do wyszukiwania cheatów. Będą tam zawsze tylko pliki odpowiednie dla systemu operacyjnego, czyli w przypadku większości z nas wc, wa i ws. Podobnie jak w przypadku katalogu htm, pliki o niższych wersjach w obrębie jednego typu można usuwać. Usunięcie w całości może wywołać spore problemy.
- Katalog scrnshot - tutaj są zapisywane screenshoty (w formacie png) które ściąga nam serwer kiedy gramy jako klient. Niektóre serwery ściągają screenshoty automatycznie, co jakiś czas. Celem tego zabiegu jest wykrywanie wallhacków.
- Katalog svss - zbiera screenshoty ściągane przez założony przez nas serwer - tym sposobem możemy wykryć wallhacki kolegów grających u nas.
- Katalog svlogs - zbiera logi z zakładanego przez nas serwera.
- pliki dll - pbcl.dll to nic innego jak skopiowany z katalogu dll najnowszy klient windows, pbsv.dll to skopiowany serwer windows.
- pbcl.cfg i pbcllog.cfg - configi klienta Punkbustera, działają podobnie jak q3config, czyli w razie potrzeby można je bez większych przeszkód edytować, jeśli znamy komendy.
- pliki db i dat (pbcl i pbsv)- zawierają zakodowane informacje o stanie systemu - ich usunięcie może czasem pomóc w problemach z Punkbusterem.
- różne logi - zapisujące zdarzenia po stronie klienta i serwera.
Komendy Punkbustera
Punkbuster ma sporo własnych komend, jednak przeciętny gracz nie będzie potrzebował ich znajomości z wyjątkiem kilku podstawowych komend klienta, które wymieniam niżej. Komendy klienta Punkbustera zaczynają się od pb_, komendy serwera Punkbustera od pb_sv_. Pełną listę można otrzymać wpisując w konsoli /pb_.- pb_cl_enable - włącza klienta Punkbustera.
- pb_cl_disable - wyłącza klienta Punkbustera.
- pb_load [filename] - ładuje dany config z ustawieniami Punkbustera.
- pb_plist - wyświetla informacje o graczach znajdujących się na serwerze, m.in. Auth Rate - jeśli wskaźnik ten spadnie poniżej 2.0 oznacza to problemy w funkcjonowaniu systemu u danego gracza.
- pb_ver - wyświetla wersję klienta Punkbustera.
- pb_writecfg - tworzy config pbcl.cfg z aktualnymi ustawieniami Punkbustera, ładowany przy każdym starcie.
- pb_sleep [20-500] 60 - określa ilość ms jaka ma upłynąć między cyklami przetwarzania danych, jej zwiększenie może zmniejszyć pracę dysku twardego.
- pb_sssave [0-1] 0 - włącza zapisywanie kopii wszystkich screenshotów ściąganych nam przez serwer do katalogu scrnshot.
- pb_sslog [0-1] 1 - zapisuje informacje do pbsslog.htm o screenshotach ściąganych nam przez serwer.
- pb_cvarval [cvar] - ciekawa komenda przy pomocy której możemy sprawdzić ustawienia serwera, np. pb_cvarval sv_fps poda nam wartość sv_fps serwera, dzięki czemu możemy lepiej dopasować snaps.
- pb_msgprefix [prefix] - zamienia prefiks "^5 Punkbuster Client" na własny. Wstawienie [skipnotify] przed prefix spowoduje niedrukowanie komunikatów na ekranie, jedynie w konsoli.
Punkbuster zawiera także kilka innych narzędzi antycheatingowych - wspomniany już zdalny screenshot, funkcję Player Power i szeroko rozbudowany zestaw komend administratorskich - to jednak nie dotyczy przeciętnych użytkowników a adminów serwerów. Komend serwera Punkbustera jest bardzo wiele, pełna lista wraz z opisem znajduje się w dokumentacji Punkbustera na stronie Evenbalance. Należy pamiętać jedynie o:
- pb_sv_enable - włącza serwer PB.
- pb_sv_disable - wyłącza serwer PB.
- pb_sv_ver - podaje wersję serwera PB.
- pb_sv_update - uaktualnia całego Punkbustera.
- pb_sv_getss [#] - ściąga zdalny screenshot danego gracza znajdującego się na naszym serwerze.
Admin serwera PB może określić zakres dozwolonych wartości dla określonych komend. Czyli może się zdarzyć że wejdziemy na serwer na którym niedozwolony jest cl_timenudge mniejszy od -10 czy com_maxfps większy od 125. Jeśli nasze ustawienia przekraczają wymagane wartości to zostaną obcięte a my dostaniemy ostrzeżenie. W tym przypadku raczej nie powinien wystąpić kick.
Dość istotna jest komenda serwera Punkbustera sv_strictauth. Jeśli serwer ma ją ustawioną z wartością 1 to do gry na tym serwerze będzie potrzebny działający cdkey. Niektórzy admini ustawiają strictauth na 0 - wtedy można grać bez cdkeya, ale należy pamiętać że taki serwer nie będzie mógł nałożyć bana (bo nie będzie GUID'u) w przypadku wykrycia cheatu, co mija się z celem całego systemu.
Problemy z Punkbusterem
Niestety system Punkbustera jest wciąż w fazie wdrażania w związku z czym duża ilość graczy ma z nim problemy objawiające się najczęściej wyrzucaniem 'za nic' z serwerów, niemożnością połączenia się z serwerem lub nawet zawieszeniem gry i komputera. Nie ma tu uniwersalnej receptury na usuwanie tych problemów, ponieważ większość z nich jest generowana przez nie do końca przetestowane nowe oprogramowanie Punkbustera. Jeśli taki problem wystąpi zwykle jest naprawiany w następnej wersji, więc jedyne o co musimy dbać to o posiadanie najnowszej wersji klienta Punkbustera (wersja naszego serwera Punkbustera nie ma znaczenia kiedy gramy jako klient).Można próbować rozwiązań pośrednich, ale nie ma gwarancji że one pomogą:
1. Usuwamy folder pb, instalujemy na nowo Point Release 1.32, aktualizujemy Punkbustera do najnowszej wersji, najlepiej korzystając z pierwszej metody - aktualizacji w grze.
2. Usuwamy plik pbcl.db i sprawdzamy czy to pomogło (zaleca się wykonać kopię przed usunięciem).
3. Część problemów z GUID'ami może być spowodowana nieprawidłowym cdkeyem. 4. W nowszych wersjach zaimplementowano komendę pb_system, której wpisanie z wartością 1 może pomóc w niektórych przypadkach.
Przed zwróceniem się o pomoc do kogoś, czy też napisaniem posta na boardzie musimy pamiętać żeby dokładnie poznać problem - czyli przewinąć konsolę (pgdn/up) i poszukać komunikatów o błędach. Zapamiętajmy też wersję klienta Punkbustera (pb_ver). Zawartośc konsoli można zrzucić do pliku tekstowego poleceniem condump file.txt.
Tekst, PHP, HTML: (c) 2000-2003 Rozz
Grafika: (c) 2002 Master
Wszystkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej strony nie może być kopiowana
w całości lub w częściach i publikowana elektronicznie bez zgody autorów.
 Dodaj do Ulubionych |
| NAWIGATOR |
# Tło PB
# Zasady PB
# Instalacja PB
# Pliki PB
# Komendy PB
# Problemy z PB
| POLECAMY |
* Kurs OSP - tajniki osp dla początkujących i zaawansowanych! * Konsola Q3 - 40% komend quake3 z krótkim opisem - dla każdego! * Serwery Q3 - zawsze aktualny spis najlepszych polskich serwerów! |
| W CO SIĘ GRA |
| 1v1 - pro-q3dm6 - ztn3tourney1 - pro-q3tourney4 - q3tourney2 tdm - pro-q3dm6 - ospdm6 - ospdm5 - q3dm14tmp - cpm4 - q3dm7tmp - q3dm12tmp - poq3dm5 |
